کبد چرب از جمله بیماریهای خطرناک و خاموشی است که با رونق زندگی شهری و کاهش فعالیت‌های فیزیکی روزانه، دامن‌گیر مردم سراسر جهان شده. عادات غذایی نادرست، کاهش تحرک و به طور کلی سبک زندگی ناسالم، افراد را در معرض این بیماری قرار می‌دهد. چربی کبد، به مرور زمان باعث نارسایی می‌شود و به سایر اعضای بدن از جمله کلیه‌ها هم آسیب می‌رساند. به همین دلیل مسئله‌ای جدی است که در صورت ابتلا به آن، باید اقدامات لازم برای درمان انجام شود.
کبد یک عضو حیاتی در بدن انسان است و مانند یک تصفیه‌خانه وظیفه پالایش در بدن را به عهده دارد. کبد مواد غذایی حاصل از گوارش و داروهایی که برای بیماریهای مختلف مصرف می‌شود را تجزیه می‌کند. این بیماری به خاطر انباشته شدن چربی‌ها در این عضو به وجود می‌آید و دو نوع مختلف دارد که در ادامه آن‌ها را توضیح می‌دهیم:
چاقی، کاهش تحرک و عادات غذایی نادرست مهم‌ترین عوامل ابتلا به این نوع چربی کبد هستند. بیماری‌هایی نظیر دیابت مقاوم به انسولین، تری‌گلیسرید بالا و بیماریهای ویروسی کبد مانند هپاتیت سی نیز می‌توانند عامل انباشت چربی در این عضو باشند.
دراین نوع چربی کبد مصرف الکل به بافت کبد آسیب می‌زند. اگر بیمار سبک زندگی‌اش را تغییر دهد و مصرف الکل را قطع کند، بیماری‌اش به مرور زمان از بین می‌رود و سلامت کبد به آن باز می‌گردد.
علائم کبد چرب در مراحل ابتدایی این بیماری واضح نیست. احساس خستگی و درد خفیف در ناحیه راست بالای شکم فرد را آزار می‌دهد. اما با ادامه روند قبلی زندگی و عدم درمان، بیماری پیشرفت می‌کند. در نهایت التهاب و تخریب سلول‌های کبدی علائمی مانند دل درد شدید، تب، سردرد، حالت تهوع، استفراغ و کاهش وزن ایجاد می‌کند.
در این مرحله اگر بیماری درمان نشود، به تخریب کامل بافت کبدی می‌انجامد که به آن سیروز کبدی می‌گویند. این بیماری عواقب بسیار خطرناکی دارد و حتی ممکن است منجر به مرگ شود.
علائم اولیه ابتلا به کبد چرب در طب سنتی، معمولا به اندازه‌ای شدید نیست که به بیمار برای تشخیص یا مراجعه به پزشک کمک کند. احساس خستگی ناشی از این مسئله، شدید نیست و بیمار تصور می‌کند بخاطر فشار کاری یا کم‌خوابی خسته است.
درد مبهم شکمی در سمت راست بالای شکم بیمار در طب سنتی، توجه پزشک را به چربی کبد معطوف می‌کند. دربسیاری موارد بیمار وقتی به پزشک مراجعه می‌کند که آنزیم‌های کبدی موجود در آزمایش خون او بالا رفته و علائم واضحی مانند دل درد شدید و سردرد و حتی کاهش وزن دارد.
در طب سنتی طبع کبد گرم و تر در نظر گرفته می‌شود و علت ابتلا به چربی کبد، غلبه سردی و خشکی بر این عضو است. در ادامه به مهم‌ترین عواملی که تعادل طبع کبد را برهم می‌زند، اشاره می‌کنیم.
به‌طور کلی همه عادات غذایی که طبع کبد را رو به سردی می‌برد، در چربی این عضو تأثیر دارند. از آنجایی که بسیاری از این اقدامات به سبک زندگی روزمره ما تبدیل شده است، پزشکان طب سنتی توصیه‌هایی برای اصلاح رژیم غذایی و خوردن مصلح ارائه می‌دهند. آن‌ها همچنین روی افزایش تحرک و ورزش‌های مناسب تأکید دارند.
چربی کبد در مراحل اولیه بیماری خطرناکی نیست. زیرا هنوز بافت کبد درگیر نشده و به راحتی می‌توان از پیشرفت آن را جلوگیری کرد. اما بی‌توجهی به این بیماری و اصلاح نکردن عادات غذایی و سبک زندگی اشتباه، باعث التهاب و تخریب سلول‌های کبدی می‌شود. سیروز کبدی و به دنبال آن، نارسایی کبد بیماری مرگباری است که تنها راه درمان آن، پیوند این عضو است.
در درمان پزشکی این بیماری در مراحل اولیه، فقط به بیمار اقدامات محافظه‌کارانه توصیه می‌شود تا از پیشرفت بیماری جلوگیری کند. بهترین درمان کبد چرب، با طب سنتی به سادگی امکان‌پذیر است. روند درمان در طب سنتی بر اساس اصلاح عادات غذایی و سبک زندگی پیش می‌رود. استفاده از داروی گیاهی برای کبد چرب، بدون این‌که عوارضی برای بیمار داشته باشد به اصلاح طبع بیمار و در نتیجه درمان وی کمک می‌کند.
البته دو نکته مهم برای درمان چربی کبد با طب سنتی وجود دارد که باید به آن‌ها توجه داشته باشید. نکته اول این است که این درمان باید حتما تحت نظر پزشک طب سنتی متخصص انجام شود و صرفا مصرف داروهای گیاهی که در کتاب‌ها به عنوان درمان‌کننده کبد چرب نام برده شده، کافی نیست. نکته دوم هم این است که درمان این بیماری در طب سنتی، فرایندی طولانی است که سبک زندگی جدیدی برای شما به همراه می‌آورد. پس باید اقدامات لازم را برای چند هفته به صورت مداوم انجام بدهید.
با توصیه‌های طب سنتی برای تغییر روش زندگی تا حد زیادی می‌توانید این بیماری را بهبود دهید. تعدادی از این توصیه‌ها را در ادامه ارائه می‌دهیم:
طب سنتی در درمان کبد چرب استفاده از برخی مصلح ها را بسیار موثر می‌داند. به تجربه ثابت شده که درمان کبد چرب با داروهای گیاهی موثر است. در ادامه مواد خوراکی که به درمان این بیماری کمک می‌کنند را نام می‌بریم:
در بعضی از منابع، درمان کبد چرب با خاکشیر به‌صورت ناشتا در وعده صبحگاهی، یکی از راهکارهای درمان معرفی شده است.
دکتر خیر اندیش برای درمان کبد چرب مصرف سرکه انگبین را توصیه می‌کنند. برای تهیه این شربت دو واحد عرق نعنا را با یک واحد سرکه طبیعی مخلوط کرده روی حرارت بگذارید. به نقطه جوش که رسید کنار گذاشته آن را با دو واحد عسل مخلوط کنید و به‌طور مستمر استفاده کنید. به نظر ایشان استفاده از انگور به‌طور مرتب در پاکسازی کبد نقش ویژه ای دارد. در فصل زمستان به جای انگور می توانید از کشمش استفاده کنید.
طبق نظر دکترروازاده، روغن کنجد یا روغن ارده را با روغن‌های دیگر در رژیم غذایی خود جایگزین کنید. از شربت سکنجبین تهیه شده با عسل به طور مستمر استفاده کنید. ایشان همچنین مصرف روزانه شیره انگور را برای درمان کبد چرب توصیه می‌کنند.
طبق نظر ایشان عرقیات برای کبد چرب مفید هستند؛ مثلا استفاده از عرق کاسنی، عرق شاتره، زعفران برای پیشگیری و درمان کبد چرب موثر هستند. مصرف یک وعده برگه زردآلو در روز، استفاده از کنگر یا قرص گیاهی آن و مصرف سکنجبین با گیاه دارویی پیازدشتی توصیه‌های دیگری است که دکتر خیر اندیش برای درمان کبد چرب دارند.
طب اسلامی برای پیشگیری از چرب شدن کبد روی عدم استفاده از آب یخ تأکید دارد. متخصصین طب اسلامی برای درمان کبد چرب، شربت سرکه انگبین به همراه عرق رازیانه را توصیه می‌کنند. البته مصرف مقدار زیاد عرق رازیانه برای آقایان مفید نیست.
عرق‌های طبیعی که از گیاهان دارویی گرفته می‌شود هم برای از بین بردن سموم این عضو از بدن کاربردی هستند. البته اگر طبع کبد خیلی گرم باشد، به جای عرق نعنا از عرق کاسنی و عرق شاتره تجویز می‌شود.
از نظر ایشان عدم مصرف مایعات به همراه غذا مهم‌ترین عامل برای پیشگیری از کبد چرب است. ایشان می‌گویند برای درمان این بیماری روزی یک لیوان دمنوش سنا به مدت سه روز بنوشید. این دمنوش برای پاکسازی کبد مناسب است. البته دل درد و اسهال از عوارض جانبی مصرف سنا است، برای پیشگیری از این عوارض می‌توانید مقداری گل سرخ را هم به همراه سنا دم کنید.
حکیم بوعلی‌سینا در کتاب قانون مصرف شربت سکنجبین را برای درمان کبد چرب توصیه می‌کند. دستور تهیه این شربت در کتاب قانون، جوشاندن سرکه و آب و عسل با یکدیگر است. اضافه کردن کمی برگ نعنا طراوت شربت را بیشتر می‌کند و طعم خوبی هم به آن می‌دهد.
برای پاکسازی و درمان چربی کبد بهتر است این شربت را یک ساعت بعد از غذا بنوشید. در این یک ساعت هم بهتر است چیز دیگری نخورید. از نظر بوعلی سینا افراد مبتلا به این بیماری باید آب یخ، گوشت قرمز، نمک و غذاهای چرب را نیز از رژیم غذاییشان حذف کنند.
در مراحل اولیه، بیمار احساس ضعف و درد مبهم در بالای شکم دارد. با پیشرفت آن، درد شدید، استفراغ و کاهش وزن ایجاد می‌شود.
اصلاح عادات غذایی و سبک زندگی به همراه استفاده از شربت سرکه انگبین و رعایت توصیه‌های طب سنتی در تغذیه باعث بهبودی کبد چرب می‌شود.
