همه ما سیاه دانه را میشناسیم و اسمش را در درمانهای طب سنتی خیلی زیاد شنیدهایم. این گیاه شفابخش علاوه بر اینکه برای دستگاه گوارش مفید است و به عنوان ضد باکتری و ضد انگل شناخته میشود باعث زیاد شدن شیر در زنان شیرده میشود. اگر قصد دارید با خواص سیاه دانه معجزهآسا بیشتر آشنا شوید و نظر حکمای مختلف طب سنتی را در مورد آن بدانید تا پایان ما را همراهی کنید.
خواص سیاه دانه چیست؟
خواص سیاه دانه به قدری زیاد است که حتما توصیه میشود آن را در برنامه غذایی خودتان جای دهید. سیاه دانه که با نام سُنیز، سیاه تخمه، سرنیچ سیاه، سنوخ سیاه، کمون اسود، شونیز، شونوز و کمون هندی هم شناخته میشود، گیاه گلداری است که در کشورهای مختلفی ازجمله اروپای شرقی، غرب آسیا، بلغارستان، رومانی، قبرس، عراق، ترکیه و ایران رشد میکند. هر یک از گلهای سیاهدانه 5 تا 10 گلبرگ آبی یا سفید کمرنگ دارند. میوه این گل هم یک کپسول بزرگ و متورم است که داخل آن تعداد زیادی بذر یا دانه وجود دارد. از این دانهها به عنوان دارو یا ادویه استفاده میشود.
سیاهدانهها در بازار، با نام کشوری که از آن میآیند شناخته میشوند. بهترین سیاه دانه آن سیاه دانهای است که پاکشده و تمیز و مطابق استداندارهای بهداشتی به دست مشتری میرسند.
ویتامینها و عناصر معدنی زیادی که در انواع سیاه دانه وجود دارند به بدن شما وارد میشوند و به اندامهایتان کمک میکنند عملکرد بهتری داشته باشند. برخی از مهمترین این خواص شامل موارد زیر میشوند
خواص سیاهدانه برای لاغری
از خواص سیاه دانه میتوانید برای کاهش وزن استفاده کنید. سیاه دانه گیاهی است که با کنترل قند خون و تنظیم کربوهیدراتها، وزن را کاهش میدهد. علاوه بر این، به دلیل اینکه سرشار از مواردی همچون مواد معدنی، ویتامینها، اسیدهای چرب مورد نیاز بدن و آنتیاکسیدانها است، در رژیمهای غذایی کمک میکند بدن سالم بماند. فیبر و آنتیاکسیدانهای موجود در سیاهدانه با دفع مواد سمی باعث پر شدن معده و داشتن احساس سیری در شما میشوند. علاوه بر این چربیهای شکمی را کم میکنند و جلوی نفخ را هم میگیرند.
طریقه مصرف سیاه دانه برای لاغری هم به صورت ساییده شده است و هم به صورت روغن. اگر قصد استفاده از دانه ساییده شده سیاه دانه را دارید، باید یک قاشق چایخوری از آن را همراه با یک قاشق عسل در نصف لیوان آب حل کرده و میل کنید. اگر هم روغن سیاه دانه را در اختیار دارید، یک قاشق چایخوری از روغن را با کمی عسل مخلوط کرده و میل کنید.
سیاه دانه برای تسکین علائم مربوط به ترک اعتیاد
هنگام تلاش فرد معتاد برای ترک مواد مخدر، سیاه دانه میتواند علائم ترک را مدیریت کند و باعث کاهش علائم وابستگی به مواد مخدر شود. علاوه بر این، سیاهدانه برای ترک عادتهای دارویی طولانی مدت بسیار موثر است.
طریقه مصرف سیاه دانه برای تسکین علائم مربوط به ترک اعتیاد به این صورت است که عصاره آن باید روزانه 3 بار و برای مدت 12 روز مصرف شود.
سیاهدانه و رفلاکس معده
یکی دیگر از خواص سیاه دانه برای رفلاکس معده است. برای این منظور باید هر روز ناشتا مقداری عسل را با یک قاشق غذاخوری سیاه دانه آسیاب شده مخلوط کنید و بخورید. ترکیب سیاه دانه و عسل با کنترل اسیدهای اضافی معده، جلوی برگشت اسید را میگیرد و معده را قویتر میکند.
خواص سیاهدانه برای تشنج (صرع)
وجود مادهای به نام تیموکیتون در سیاهدانه باعث شده است این گیاه خاصیت ضد تشنج داشته باشد. علاوه بر این، سیاهدانه باعث تاخیر در زمان شروع تشنج میشود و مدت زمان تشنج را کاهش میدهد.
طریقه مصرف سیاه دانه برای تشنج به این صورت است که باید بعد از هر وعده غذایی، یک قاشق چایخوری سیاهدانه خالص استفاده شود.
سیاه دانه برای بیاختیاری ادرار
یکی دیگر از خواص سیاه دانه درمان بیاختیاری ادرار است. طریقه استفاده از آن هم به این صورت است که پوسته تخم مرغ را بعد از شستن کامل کمی تفت دهید و آن را با مقداری سیاه دانه مخلوط کنید و بکوبید تا نرم شود. سپس یک قاشق چایخوری از این مخلوط را در یک لیوان شیر بریزید و هم بزنید و به مدت یک هفته صبح و شب میل کنید.
خواص سیاهدانه برای فشار خون
سیاه دانه برای افرادی که فشار خون بالایی دارند مفید است، اما افراد داری فشار خون پایین باید در مصرف این گیاه احتیاط کنند. سیاه دانه به طرز معجزهآسایی باعث کاهش کلسترول شده و فشار خون را تنظیم میکند.
برای درمان فشار خون بالا با سیاه دانه میتوانید آن را به 3 صورت خام، دمنوش و معجون استفاده کنید. برای تهیه معجون باید یک قاشق سیاهدانه را با 3 قاشق عسل و کمی آب ترکیب کرده و سپس میل کنید.
برای تهیه دمنوش سیاه دانه باید یک قاشق سیاه دانه را داخل یک لیوان آب جوش بریزید و اجازه دهید 15 الی 25 دقیقه دم بکشد.
خواص سیاه دانه برای آسم تب یونجه (رینیت آلرژیک)
روغن سیاهدانه سرشار از ویتامینهای B و E، اسیدهای آمینه، اسیدهای چرب اشباع نشده، آنتیاکسیدانها، آهن، کلسیم و پتاسیم است. اسیدهای چرب اشباع نشده موجود در سیاه دانه، برای بیماران مبتلا به آسم اثر فوقالعادهای دارد. علاوه بر این، روغن سیاه دانه دارای ترکیب فعال دیگری به نام نیگلون است. نیگلون از طریق شل کردن مجاری تنفسی و کاهش ترشح هیستامین در جریان خون، باعث کاهش علائم آسم و آلرژی میشود.
بهترین روش مصرف سیاه دانه برای آسم، استنشاق بخار آن است. برای این منظور باید 5 پیمانه روغن زیتون را با یک پیمانه روغن سیاهدانه ترکیب کنید و آنها را روی شعله ملایم گاز گرم کنید. بعد از اینکه شروع به بخار کردن کرد تا جایی که میتوانید با نفس عمیق کشیدن بخار آن را استنشاق کنید. این بخار برای حملات آسم، آلرژی و حتی گرفتگی بینی بسیار مفید است.
خواص سیاهدانه و پارکینسون
پارکینسون نوعی اختلال مغزی است که باعث لرزش اندامها و سفتی بدن میشود. علائم این بیماری کم کم شروع شده و با گذشت زمان بیشتر میشوند. سیاه دانه و پارکینسون رابطه درمانی خوبی با هم دارند.
برای درمان پارکینسون میتوان روغن سیاهدانه را روی قسمتهایی از بدن که دچار نقص حرکتی شدهاند مالش داد.
سیاهدانه و پرکاری تیروئید
همه انسانها غده تیروئید دارند. این غده در بدن برخی از افراد کم کار و در بدن برخی دیگر پرکار است. حتی اگر رژیم غذایی درست و مناسبی هم داشته باشید، پرکاری تیروئید شما را لاغر میکند. یکی از خواص سیاه دانه آن است که به دلیل طبع گرمی که دارد برای پرکاری تیروئید موثر است. برای این منظور باید روغن سیاه دانه را در بدن و اطراف گلو ماساژ دهید.
خواص روغن سیاه دانه
اگر نمیتوانید سیاهدانه را به صورت خام استفاده کنید، برای استفاده از خواص سیاه دانه میتوانید روغن آن را در رژیمتان جای بدهید اما اینکه چطور روغن سیاه دانه را برای بیماریهای مختلف مصرف کنید تا بتوانید در کمترین زمان ممکن از آن نتیجه بگیرید موضوعی است که در ادامه به آن پرداختهایم.
خواص روغن سیاه دانه برای نعوظ
روغن سیاهدانه به دلیل طبع گرمی که دارد، میل جنسی آقایان را افزایش میدهد. اسید لینولئیک و اولئیک اسید موجود در سیاهدانه، منجر به تحریک تولید هورمون تستوسترون مردانه میشوند.
آقایانی که از مشکلات نعوظ رنج میبرند باید به صورت مداوم روغن سیاهدانه را به دستگاه تناسلی خود بمالند. خواص سیاه دانه باعث افزایش فعالیت غدد جنسی مردانه و کاهش مشکلات نعوظ میشود. از طرف دیگر، افزایش میزان تستوسترون، میل جنسی را زیاد میکند.
خواص روغن سیاه دانه برای مو
مواد مغذی موجود در روغن سیاه دانه میتوانند به سلولهای مو نفوذ کرده و با تغذیه آنها باعث نرمتر شدن موهایتان شوند. علاوه بر این، خواص سیاه دانه باعث افزایش کیفیت و ضخامت مو نیز میشود و به دلیل داشتن اسید آمینه، رشد موهای ضعیف را افزایش میدهد.
اگر میخواهید از شر موخوره راحت شوید، هر شب قبل از خواب نصف قاشق چایخوری روغن سیاه دانه را روی ساقه موها و انتهای موهایتان بمالید و آن را به خوبی ماساژ دهید. سپس صبح روز بعد موهایتان را با آب بشویید.
عوارض روغن سیاه دانه برای مو تنها شامل افرادی میشود که به سیاه دانه حساسیت دارند. در چنین شرایطی پوست دچار تاول، قرمزی یا التهاب میشود.
خواص درمانی سیاهدانه و عسل
کمتر کسی هست که در مورد خواص سیاه دانه و عسل که در طب سنتی به آن دوسین میگویند چیزی نشنیده باشد. دوسین به قدری خواص دارد که در طب سنتی برای درمان بسیاری از بیماریها مورد استفاده قرار میگیرد. ازجمله این خواص میتوان به پیشگیری و بهبود سرطان، پیشگیری و درمان انواع عفونتها، بهبود تنبلی تخمدان در زنان، مقابله با برخی از ویروسها مانند ایدز و کرونا، بهبود بیماریهای تنفسی و آلرژیک، پیشگیری و بهبود بیماریهای قلبی، بهبود بیماریهای کبدی، بهبود ناراحتیهای کلیوی، بهبود افراد دیابتی و… اشاره کرد. در ادامه برخی از این خواص را به طور مختصر توضیح میدهیم.
سیاه دانه و عسل برای بهبود زخم
خوب شدن زخم و باقی نماندن جای آن یکی از مهمترین دغدغه افرادی است که قسمتهای مختلفی از بدنشان زخم شده است. ترکیب عسل و سیاه دانه میتواند باعث بهبود و ترمیم زخمها شود.
برای استفاده از خواص سیاه دانه برای این منظور باید به نسبت مساوی از سیاه دانه و عسل را با هم ترکیب کنید و روی زخم قرار دهید.
سیاه دانه و عسل برای مشکلات قلبی
از جمله خواص سیاه دانه آن است که برای درمان مشکلات قلبی ازجمله ضعف قلب و تپشهای مداوم کاربرد دارد. به این منظور میتوانید روغن خالص سیاه دانه را با عسل طبیعی و خالص ترکیب کرده و میل کنید.
برای درست کردن این معجون، نسبت مساوی از هر دو را با هم ترکیب کنید و هر روز صبح ناشتا یک قاشق مرباخوری از آن را میل کنید.
عسل سیاه دانه برای ناراحتی کلیوی
برای درمان ناراحتیهای کلیوی، تنها کاری که باید انجام دهید این است که یک لیوان کوچک سیاه دانه را در یک لیتر آب بجوشانید و با عسل شیرین کنید. سپس برای مدت یک هفته صبحها و به صورت ناشتا آن را میل کنید.
خواص سیاه دانه و عسل برای دل پیچه
همانطور که میدانید روده با میکروبها و باکتریها آلوده میشود. اگر قصد از بین بردن این میکروبها و باکتریهای آلوده را دارید باید مقدار مساوی زیره، نعناع و انیسون را بجوشانید و ۷ قطره روغن سیاه دانه به آن اضافه کنید. سپس با عسل خالص شیرین کنید و هنگام دل پیچه بخورید.
-
روغن سیاهدانه اعلاء صدرا20,000 تومان
-
سیاهدانه اعلاء صدرا14,000 تومان
خواص سیاه دانه در طب سنتی
همانطور که میدانید و در بالا هم اشاره کردیم، سیاه دانه به شیوههای مختلفی مورد استفاده قرار میگیرد. توصیه میکنیم قبل از استفاده از دانههای خام سیاه دانه، اول آنها را گرم و بعد خورد کنید. اگر نمیتوانید سیاه دانه را به صورت تنها استفاده کنید، بهتر است آن را با کمی عسل یا ماست مصرف کنید. از گذشته، مالیدن روغن سیاه دانه روی پوست روشی موثر برای ماساژهای درمانی و بهبود درد مفصل بوده است. توصیه اکثر حکیمان طب سنتی این است که پودر سیاهدانه را داخل ظرف در بسته قرار دهید تا از رطوبت در امان باشد. در ادامه نگاهی به دیدگاههای حکیمان مختلف در مورد خواص سیاه دانه میاندازیم.
خواص سیاه دانه از نظر دکتر روازاده
برای درمان سردرد و میگرن دکتر روازاده توصیه میکنند که یک پیمانه سیاه دانه نیم کوب را با سه پیمانه عسل مخلوط کنید. آن را درون ظرف در بسته قرار دهید و صبح و شب نیم قاشق چایخوری میل کنید. توصیه دکتر روازاده برای درمان سینوزیت این است که مقداری سیاه دانه را در سرکه بخیسانید و آن را مانند اسپند دود کنید و دودش را داخل بینی استنشاق کنید. اگر این کار باعث سرفه شدید شما شد، فورا استفاده از آن را قطع کنید.
سیاه دانه از نظر دکتر خیراندیش
دکتر خیر اندیش نیز برای استفاده از خواص سیاه دانه روش خاص خود را دارند. دکتر خیراندیش برای درمان سینوزیت با روغن سیاه دانه نسخه بیان میکنند که فرد باید روغن سیاه دانه را به روش زیر داخل بینی بچکانید:
- شب اول یک قطره روغن سیاه دانه داخل بینی سمت راست.
- شب دوم یک قطره روغن سیاه دانه داخل بینی سمت چپ.
- شب سوم دو قطره روغن سیاه دانه داخل بینی سمت راست.
- شب چهارم دو قطره روغن سیاه دانه داخل بینی سمت چپ.
- شب پنجم سه قطره روغن سیاه دانه داخل بینی سمت راست.
- شب ششم سه قطره روغن سیاه دانه داخل بینی سمت چپ.
بعد از این شش روز یک هفته قطره را قطع کرده سپس دوباره به روش بالا یکبار دیگر ادامه دهید. سپس در هفته چهارم استنشاق آب ولرم به همراه یک قاشق مرباخوری عسل در هر دو بینی هر شب انجام شود.
خواص سیاه دانه در روایات
شب معراج در اثناء پیمودن راه، به عدهای از فرشتگان برخورد کردم که میگفتند: ای محمد (صلی الله علیه و آله) حجامت را به امّت توصیه بفرما و بهترین درمان برای شما حجامت و خوردن سیاهدانه و قُسط است. (پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله))
سياه دانه و بوییدن گل نرگس خاصیت ایمنی در برابر زکام را دارند. (امام رضا عليه السلام)
سیاهدانه مبارک است و بیماریهای مزمن را از بدن خارج میکند. (امام رضا عليه السلام)
هیچ بیماری نیست مگر اینکه در سیاهدانه درمان آن بیماری است. (حضرت علی علیه السلام)
عسل و شونیز (سیاهدانه) مایل به سردی و گرمی نیست و به هیچ کدام از طبائع نیز مایل نیستند و همانا هرکجا باشند شفاء هستند. (پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله))
پیامبر (ص) فرمود سیاهدانه هر بیماری را درمان میکند بهجز سام. عرض شد سام چیست؟ فرمود مرگ است. (امام رضا عليه السلام)
سوالات متداول
از مهمترین خواص سیاهدانه میتوان به موارد زیر اشاره کرد
– منبعی غنی از آنتی اکسیدان
– کاهش دهنده کلسترول
– خواص ضد سرطانی
– از بین بردن باکتریها
– محافظت از کبد
– تنظیم قند خون
– جلوگیری از زخم معده
سیاه دانه یکی از بهترین خوراکیهایی است که در کاهش وزن نقش زیادی را ایفا میکند. برای لاغری با سیاه دانه میتوانید از روغن سیاه دانه، معجون، دمنوش، ترکیب آن با لیمو یا ترکیب سیاه دانه با عسل استفاده کنید.
سیاه دانه هرگز سمی نیست و مصرف درست آن میتواند بسیاری از بیماریها را درمان کند.
برای گرفتن روغن سیاه دانه بهتر است از دستگاه روغن گیری سیاه دانه استفاده کنید. روغن سیاه دانه طعمی کاملا متفاوت از دانه سیاه دانه دارد.
مصرف سیاه دانه در مقادیر کم در دوران بارداری خطری را به همراه ندارد، اما استفاده زیاد از آن میتواند باعث کند شدن یا جلوگیری از انقباض رحم شود.